مهاجرت تحصیلی روسیه و هزینه، مدارک، شرایط مورد نیاز و مراحل. یکی از راه‌هایی که می‌توان ویزای زندگی در روسیه را به دست آورد، مهاجرت تحصیلی روسیه است و افراد زیادی مایل هستند در این کشور پهناور به تحصیل بپردازند. قبل از اقدام به مهاجرت باید اطلاعات زیادی در این زمینه به دست آورد. اطلاعاتی دربارۀ شهرهای مختلف این کشور از جمله شهرهای تحصیلی مانند مسکو، سن‌پترزبورگ و شهرهای دیگر؛ درباره دانشگاه‌های متفاوت و هزینۀ تحصیل در کشور روسیه. روسیه کشور پهناور و مناسبی برای افراد علاقه‌مند به تحصیل دانشگاهی است و رشته‌های متفاوتی از جمله رشته‌های پرطرفدار پزشکی و دندانپزشکی را دارد و گزینۀ مناسبی برای مهاجرت تحصیلی است. افراد متقاضی واجد شرایط تحصیل می‌توانند برای دریافت ویزای تحصیلی این کشور اقدام کنند. در این مقاله شما را با مهاجرت تحصیلی روسیه، شرایط موردنیاز، هزینۀ لازم و همچنین مدارک ضروری به‌طور کامل آشنا می‌کنیم.
فهرست مطالب
مهاجرت تحصیلی روسیه
روسیه بزرگ‌ترین کشور جهان به‌حساب می‌آید. عظمت و بزرگی آن به حدی است که ۹ ناحیۀ زمانی دارد. البته این عدد در سال ۲۰۱۰ از ۱۱ به ۹ کاهش پیدا کرد. این کشور فلات‌های وسیع و کوه‌های بسیار مرتفع دارد و جزء سردترین کشورها است. از جذابیت‌های زیبای کشور روسیه می‌توان به لوکس‌ترین کاخ‌های جهان و شناخته‌شده‌ترین و معروف‌ترین شرکت‌های برگزاری رقص باله اشاره کرد. همچنین این کشور بزرگ‌ترین مجموعۀ عروسک‌ها را دارد و از لحاظ ادبیات و فرهنگ و زبان نیز یکی از کشورهای غنی است. از جمله نویسندگان معروف روسی عبارت‌‌اند از: داستایوفسکی، ناباکوف، بولگاکوف و تولستوی. همچنین توسعۀ فراوان دانشگاه‌ها و حمایت و توجه زیاد به متقاضیان بین‌المللی و سرمایه‌گذاری برای جذب دانشجویان از سراسر دنیا، از برنامه‌های توسعۀ آموزش عالی این کشور است.
این کشور فرهیخته که بیش از نصف مردم آن مدارک دانشگاهی و تحصیلات عالی دارند برای مهاجرت و تحصیل گزینۀ مناسبی است. علاوه بر این، نژاد روس از قدیم فرهنگی غنی و پربار داشتند و به علم و دانش بهای زیادی می‌دادند. دانشگاه‌های این کشور شرایط تحصیلی و اقامتی راحت و آسانی را برای دانشجویان سراسر دنیا فراهم کرده‌اند تا دانشجویان راحت‌تر با این کشور سازگاری پیدا کنند.
در دانشگاه‌های روسیه رشته‌ها و تخصص‌های مختلفی تدریس می‌شوند؛ ازجمله تخصص‌های پزشکی، مهندسی و علوم انسانی. با توجه به هزینه‌ها می‌توان گفت که تحصیل در کشور روسیه از تحصیل در کشورهای اروپایی و آمریکایی ارزان‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر است. مزیت تحصیل در کشور روسیه برای دانشجویان بین‌المللی این است که آن‌ها می‌توانند با استفاده از بورسیۀ دولتی رایگان در دانشگاه‌های برتر تحصیل کنند. روسیه و دولت آن هرساله در سراسر دنیا برنامه‌ای اجرا می‌کند و حدود ۱۷۰ کشور می‌توانند در این برنامه شرکت کنند. طی این برنامه دانشجویان واجد شرایط می‌توانند از بورسیه دانشگاه‌های این کشور استفاده کرده و به روسیه مهاجرت کنند.
شرایط تحصیل در روسیه با مدرک دیپلم
با توجه به تغییرات سیستم آموزشی اروپای مرکزی، سیستم آموزش‌وپرورش در روسیه نیز تغییر کرده و مطابق آن سازمان‌یافته است. به‌جز تفاوت‌هایی بسیار جزئی می‌توان گفت که سیستم آموزشی کشور روسیه مشابه آموزش در اروپای مرکزی است و شامل چهار بخش اصلی می‌شود که عبارت است از: آموزش ابتدایی، دوران متوسطه، سطح تحصیلات عالی و تحصیلات تکمیلی. مدت‌زمان تحصیل دوران متوسطه در روسیه ۱۱ سال است که گذراندن دورۀ ۱ تا ۹ سال برای افراد الزامی است. دانش‌آموزان و از آن که مقطع نهم را با موفقیت طی کردند، می‌توانند گواهی آموزش عمومی پایه را دریافت کنند. این مدرک به آن‌ها مجوز می‌دهد تا دو سال دیگر نیز در مقطع متوسطه تحصیل کنند. بعد از گذراندن دو سال اضافی گواهینامۀ تکمیل تحصیلات متوسطه را دریافت خواهند کرد. این گواهینامه به این معنا است که فرد آمادگی لازم برای ورود به تحصیلات عالی را دارد. درواقع مدرک دیپلم کشور ما، ایران معادل این گواهینامه است. از طرفی دیگر، کسانی که در مهاجرت تحصیلی روسیه بعد از گذراندن دوران متوسطه تمایل دارند وارد بازار کار شوند، می‌توانند به‌جای ورود به تحصیلات عالی در سه سال مدرسه کسب‌وکار تحصیل کرده و بعد از آن مجوز شروع کار و جواز شغلی خود را دریافت کنند.
با مدرک دیپلم کشور ایران در سه دسته از دانشگاه‌های روسیه می‌توان به ادامۀ تحصیل پرداخت به شرج زیر هستند:
- دانشگاه‌هایی که طیف وسیعی از برنامه‌ها و تحصیلات را در همۀ سطوح ارائه می‌دهند که درواقع همان دانشگاه‌های بزرگ به‌حساب می‌آید.
- آکادمی تحقیقاتی که حول یک محور فعالیت کرده و بر حوزه‌ای خاص تمرکز دارد مانند تمرکز بر هنر، معماری یا علم و دانش.
- مؤسسات آموزش عالی و شعبه‌هایی که به‌صورت جداگانه و مستقل از دانشگاه‌ها فعالیت می‌کنند که همان آکادمی‌های آموزش‌های حرفه‌ای را ارائه می‌دهند.
آموزش‌وپرورش روسیه توجه زیادی به علم و فناوری دارد و به خاطر دستاوردهای خود در این زمینه مشهور است. به همین دلیل اغلب دوره‌های مختلف علم‌وفناوری با بودجه دولتی برگزار می‌شود. البته در سال‌های اخیر خیلی از مؤسسات خصوصی نیز با ارائۀ برنامه‌های کلانی در زمینه‌های تجارت، قانون و اقتصاد در کنار مؤسسه‌های قدیمی روسیه به فعالیت می‌کنند.
باید بدانید که دریافت گواهینامه تحصیلات عالی روسیه ۴ تا ۶ سال طول می‌کشد. بعد از گذراندن چهار سال تحصیل در دانشگاه مدرک bakalavr یا همان معادل مدرک لیسانس در ایران به افراد داده می‌شود. برای این که این مدرک را دریافت کنید باید یکسری پروژه‌های تحقیقاتی ارائه دهید و امتحانات نهایی دولتی را پشت سر بگذراید. این درجه در همۀ زمینه‌های تحصیلی به‌جز پزشکی اعطا می‌شود، دریافت مدرک لیسانس پزشکی حدود ۶ سال طول می‌کشد.
دانشجویان می‌توانند بعد از دریافت مدرک لیسانس همچنان به تحصیل ادامه دهند و دیپلم تخصصی یا مدرک کارشناسی ارشد را دریافت کنند. روسیه کارشناسی ارشد را تحصیلات تکمیلی در نظر نگرفته و فقط دورۀ دریافت مدرک دکترا را جزء تحصیلات تکمیلی به‌حساب می‌آورد.
مهاجرت تحصیلی روسیه
تحصیل و اعزام دانشجو به روسیه در مقطع کارشناسی ارشد
اگر قصد دارید در روسیه ادامۀ تحصیل بدهید یا مدرک کارشناسی ارشد و دکترا بگیرید باید مدرک آخرین مقطع تحصیلی خود را در رشتۀ موردنظر به دانشگاه روسیه ارائه بدهید. با توجه به شرایط مشابه در کشورهای اروپایی و آمریکایی می‌توان گفت که تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و مهاجرت تحصیلی روسیه در این مقطع بسیار سخت است. دانشگاه‌های روسیه سالانه درخواست‌های فراوانی را از سراسر دنیا دریافت می‌کنند. امکان دارد که بررسی درخواست شما ماه‌ها طول بکشد؛ بنابراین اگر شما نیز قصد مهاجرت تحصیلی به روسیه را دارید باید مدارک و همچنین درخواست‌های خود را از ماه‌ها قبل از پایان مهلت تعیین‌شده ارسال کنید. به این توجه کنید که هرچقدر به پایان مهلت نزدیک می‌شوید علاوه بر این که تعداد درخواست‌ها بالاتر می‌رود، امکان رد شدن آن‌ها نیز بیشتر خواهد شد. برای این که شانس بیشتری برای قبولی داشته باشید باید سریع‌تر دست‌به‌کار شوید و درخواست خود را برای دانشگاه‌های روسیه ارسال کنید.
تحصیل و اعزام دانشجو به روسیه در مقطع دکتری
می‌توان گفت که حدود ۲ هزار و ۵۰۰ دانشجو در مقطع دکترا در این کشور مشغول به تحصیل هستند و با توجه به تعداد محصلان این مقطع می‌توان گفت که کشور روسیه از محبوب‌ترین کشورها برای تحصیل در مقطع دکترا است. وجود فرصت‌های زیاد و بی‌نظیر برای دانشجویان ماجراجو و محقق با توجه به گستردگی فراوان کشور روسیه و وجود نُه منطقۀ زمانی باعث شده است شده که سالانه توجه بسیار زیادی از دانشجویان به این کشور جلب شود. وجود امکانات تحصیلی، بورسیه‌های تحصیلی فراوان دولتی، دانش غنی و استفاده از تکنولوژی‌های روز جهانی باعث شده است که دانشگاه‌های روسیه با تعداد زیادی از دانشگاه‌های غربی و آمریکایی برابری کنند.
سیستم تحصیلی روسیه مطابق معاهده بلونیا است، ولی می‌توان گفت تفاوت‌های جزئی نیز دارد. یکی از این تفاوت‌ها در تحصیل عالی و تحصیلات تکمیلی دیده می‌شود. اروپا دارای سه مقطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا است، اما تحصیلات تکمیلی در روسیه در چهار مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکترا و دکترای علمی که به پسادکترا معروف است برگزار می‌شود.
به دوره‌های دکترا و مسیر رسیدن به درجۀ اعلای علمی در روسیه آسپیرانتورا گفته می‌شود و دانشجویان مقطع دکترا را آسپیرانتز می‌گویند. معمولاً دانشجویان آسپیرانتز در دوره‌های آموزشی، سخنرانی‌ها و سمینارها فعالیت می‌کنند. دوره دکترا به‌صورت تمام‌وقت یا پاره‌وقت است و نمی‌تواند بیشتر از سه یا چهار سال طول بکشد.
رساله بخش اصلی و مهم تحصیل در مقطع دکترا در کشور روسیه است. در مهاجرت تحصیلی روسیه دریافت مدرک دکترا به رساله بستگی دارد. رساله باید علاوه بر اصیل بودن نتایج باکیفیتی هم داشته باشد. همچنین مانند کشورهای دیگر، یک آزمون جلسۀ دفاع عمومی برگزار خواهد شد که هیئتی حدود ۲۰ نفر آن را داوری می‌کنند. در این مرحله که مرحلۀ پایانی دریافت مدرک دکترا است شما یافته‌ها و پژوهش‌های خود را ارائه می‌دهید و در بحث و تبادل‌نظری که در جلسه برگزار می‌شود، شرکت می‌کنید و به سؤالات داوران پاسخ خواهید داد. درنهایت هرکدام از داوران به رساله و دفاع شما نمره و امتیاز می‌دهند. اگر دو سوم اعضای حاضر در جلسه به شما رأی مثبت بدهند، شما می‌توانید مدرک دکترای خود را دریافت کنید و به مقام دکترا نائل خواهید شد.
معدل لازم برای تحصیل در روسیه
در کشور روسیه سیستم آموزش‌وپرورش در پنج نقطه یا سطح ارائه می‌شود. برای این که متوجه شوید معدل لازم برای مهاجرت تحصیلی روسیه کافی است، باید در ابتدا شناخت کافی از این سیستم داشته باشید. سیستم ۵ نقطه‌ای درواقع همان ۵ درجه مختلف نمرات است که از سطح بسیار عالی یا ۵ شروع می‌شود. درواقع فردی که دارای سطح علمی عالی و دانشی بسیار بالا باشد، نمرۀ پنج را دریافت می‌کند و شانس زیادی برای دریافت بورسیۀ دولتی دارد. نقطه ۴ نیز نقطه‌ای خوب است و افرادی که به درس و موضوعات تحصیلی تسلط دارند اما در درجۀ عالی قرار ندارند در این نقطه قرار می‌گیرند. نقطۀ سه نشان‌دهندۀ رضایت معلمان و اساتید است. درواقع پاس شدن درس بیان می‌کند که فرد در مقطع تحصیلی تا حدودی تلاش کرده است. نقطۀ 2 نقطۀ عدم رضایت است و نشان می‌دهد که فرد دانش کافی را ندارد. درنهایت نقطۀ یک نشان‌دهندۀ بسیار ضعیف است و در رتبۀ تحصیلی در کشور روسیه فاجعه است. کسی که این نمرات را کسب کند شانس زیادی برای تحصیل در روسیه نخواهد داشت و مهاجرت تحصیلی روسیه برای وی گزینۀ مناسبی نخواهد بود.
معدل لازم برای مهاجرت تحصیلی روسیه به افرادی بستگی دارد که هم‌زمان با شما درخواست تحصیل در یکی از دانشگاه‌های موردنظر را ارائه داده‌اند. هرچقدر این افراد نمرات بالایی داشته باشند شانس قبولی پایین‌تر خواهد بود. شاید هم افراد درخواست‌دهنده نمرات یکسان یا حتی پایین‌تری داشته باشند و شما در دهک بالای دانشجویان قرار بگیرید. به‌طور کلی برای مهاجرت تحصیلی روسیه معدل بالا نیاز نیست و درواقع تحصیل در روسیه بر اساس بررسی‌های مختلف و نتایج مختلفی در نظر گرفته می‌شود. کسانی که معدل بالای ۱۵ دارند و دیپلم خود را با این نمره دریافت کرده‌اند شانس خوبی برای تحصیل در روسیه و مهاجرت تحصیلی روسیه خواهند داشت.
در سیستم آموزش‌و پرورش کشور روسیه هیچ عددی دیده نمی‌شود. به‌عبارت‌دیگر، می‌توان گفت که نقاط نشان‌دهندۀ ارزیابی اشخاص هستند و معمولاً کسانی که هرگز در امتحانات شرکت نمی‌کنند و غایب می‌شوند در نقطۀ یک قرار می‌گیرند و بقیه با توجه به دانشی که دارند بین ۲ تا ۵ قرار خواهند گرفت. می‌توان گفت نقطه یک نشان‌دهندۀ عدم گذراندن دورۀ تحصیلی است و برای دانش‌آموزان مشکل‌دار از نظر ذهنی و فوق‌العاده ضعیف در نظر گرفته می‌شود. همچنین با توجه به اساتید مختلف ممکن است دانشجویان در چند دانشگاه، نمره‌های متفاوتی بگیرند مثلاً در یک دانشگاه رتبه ۴ را دریافت کنند و در دانشگاه دیگر رتبه ۳. به‌طور کلی، امتیازاتی که در روسیه برای افراد اعلام می‌شود رتبۀ آن‌ها را اعلام می‌کند و نشان می‌دهد که می‌توانند بورسیه تحصیلی دریافت کنند یا نه.
شرایط تحصیل و اعزام دانشجو به روسیه و بورسیه تحصیلی روسیه
کشور روسیه کشوری چندملیتی است فرهنگ‌های گسترده و متنوع زیادی دارد. دانشجویان به‌راحتی می‌توانند با هر فرهنگ و زبانی خودشان را با مردمان این کشور وقف دهند. درواقع، روسیه محل زندگی ۲۰۰ گروه از قومیت‌های مختلف است که حدوداً به 40 زبان و لهجۀ متفاوت صحبت می‌کنند. قانون اساسی روسیه قانون آزادی را تضمین می‌کند و همین موضوع اجازه می‌دهد مسلمانان، مسیحیان، یهودیان و سایر ادیان به‌راحتی در کنار یکدیگر زندگی کنند. وجود ساختار چندملیتی و وجود گروه‌های قومیتی فراوان باعث شده است که دانشجویان بین‌المللی با این کشور سازگار شوند. مهاجرت تحصیلی روسیه از نظر مؤسسه آمار یونسکو در رتبه ۶۶ جهان قرار دارد و نشان می‌دهد که تعداد دانشجویان بین‌المللی زیادی برای مهاجرت تحصیلی روسیه اقدام می‌کنند. این مقدار در سال حدود ۲۵۰ هزار دانشجو است. امکان تحصیلات باکیفیت بالا و هزینۀ زندگی پایین توجه دانشجویان زیادی را به خود جلب کرده است. درواقع، دانشگاه‌های روسیه کیفیت مطلوبی دارند و بین ۱۰۰ دانشگاه برتر و همچنین ۵۰۰ دانشگاه برتر جهان در مقاله‌های QS for university قرار می‌گیرند. همچنین با توجه به بودجۀ زیادی که دولت برای تحصیلات عالی و افزایش علم و دانش در نظر گرفته است، تعداد دانشگاه‌های این کشور هرسال افزایش می‌یابد. می‌توان گفت اکنون در این کشور پهناور بیشتر از ۸۰۰ دانشگاه در مقطع‌های مختلف وجود دارد.
اولین شرط برای مهاجرت تحصیلی و تحصیل در دانشگاه‌های کشور روسیه شناخت زبان روسی است. در دانشگاه‌های روسی اغلب تدریس به زبان روسی انجام می‌شود. حدود ۲۰ رشته به‌صورت محدود دوره‌های آموزشی با زبان انگلیسی نیز برگزار می‌کنند. همچنین دوره‌های محدودی با زبان فرانسه نیز برگزار می‌شود. متقاضیانی که قصد دارند در دانشگاه‌های روسیه به زبان انگلیسی یا فرانسه تحصیل کنند باید بعد از قبولی در دانشگاه موردنظر ر آزمون تعیین سطح شرکت کرده و نمرۀ قبولی دریافت کنند. از آنجا که اکثر دانشگاه‌های کشور روسیه به زبان روسی تدریس می‌کنند، نیاز نیست مدرک زبان از جمله تافل یا آیلتس یا هر زبان دیگری را داشته باشید و فقط قبولی در آزمون ورودی و مصاحبۀ دانشگاه موردنظر کافی است. به‌طور کلی شما برای یادگیری دروس و زندگی در کشور روسیه به زبان روسی نیاز دارید. نگران نباشید، دانشگاه برای دانشجویان بین‌المللی دورۀ آموزش زبان روسی برگزار می‌کند، مخصوصاً برای دانشجویان رشته پزشکی. به این علت که این دانشجویان تعامل زیادی با مردم دارند و باید به زبان روسی مسلط باشند.
مهاجرت تحصیلی روسیه
هزینه تحصیل در روسیه چه میزان است؟
از نکات مهمی که حتماً در مهاجرت تحصیلی روسیه باید موردتوجه قرار دهید هزینه تحصیل و زندگی در روسیه است. سنگین‌ترین این هزینه‌ها به دانشگاه مربوط می‌شود. زندگی در روسیۀ هزینۀ پایین دارد و در مقایسه با دانشگاه‌های اروپایی و آمریکایی دانشگاه‌ها نیز شهریه‌های کی دریافت می‌کنند. اگر بتوانید برای همین هزینه، بورسیه دانشگاه را دریافت کنید مقدار زیادی از هزینه‌های شما کم می‌شود. همچنین دانشگاه‌ها برای دانشجویان، بورسیه هزینه زندگی و بورسیه تحصیلی نیز در نظر می‌گیرند. هزینۀ تحصیل در روسیه با توجه به رشتۀ تحصیلی شما متفاوت است. پرهزینه‌ترین رشته‌ای که می‌توان در آن تحصیل کرد پزشکی است. هزینۀ این رشته حداقل ۸۵ میلیون تومان در سال است. درواقع با این مبلغ می‌توانید در دانشگاه کازان تحصیل کنید. حداکثر هزینه تحصیل هم ۲۵۰ میلیون تومان است که به دانشگاه رودن در مسکو متعلق است.
می‌توان گفت که هزینۀ زندگی در روسیه تقریباً برابر هزینۀ شهریه دانشگاه است. به این صورت علاوه بر شهریۀ دانشگاه شما باید یک دورۀ آموزش زبان روسی را که به دورۀ پادفک زبان روسی نیز گفته می‌شود، بگذرانید. هزینۀ این دوره با توجه به سطح دانشگاه از حدود ۸۸ میلیون تومان تا ۱۵۰ میلیون تومان متفاوت است. به‌طور کلی می‌توان گفت که تحصیل در دانشگاه‌های معتبر روسیه برای رشته‌های موردقبول وزارت بهداشت ازجمله رشته‌های پزشکی دندانپزشکی و پیراپزشکی حدود ۵ تا ۷ هزار دلار هزینه دارد. ولی دانشگاه‌هایی که جایگاه خوبی در رتبه‌بندی جهانی ندارند حدود ۴ هزار دلار در سال دریافت می‌کنند.
هزینه زندگی در مسکو گران‌تر از هزینه تحصیل و زندگی در سن‌پترزبورگ یا شهرهای دیگر است. به‌طور کلی، می‌توان تمام هزینه‌های یک دانشجوی بین‌المللی را به پنج قسمت تقسیم کرد که نصف تمام هزینه‌های آن را باید برای شهریه دانشگاه در نظر بگیرد و حدود 26 درصد هزینه‌ها خرج خوردوخوراک خواهد شد. می‌توان گفت حدود ۷ درصد هزینه‌ها برای اسکان در خوابگاه خرج خواهد شد و ۵ درصد هزینه را برای رفت‌وآمد باید کنار گذاشت.۱۰ درصد نیز برای کارهای متفرقه از جمله رسیدگی و درمان بیماری‌ها یا خرید پوشاک باقی می‌ماند.
هزینۀ تحصیل در رشته‌های غیرپزشکی کمتر است و برای تحصیل بعضی از رشته‌ها از جمله رشته‌های هوافضا، نفت و گاز و کامپیوتر و مکانیک دانشگاه‌های روسیه در رتبه‌بندی جهانی قرار دارند. اگر در دانشگاهی معروف تحصیل کنید باید حدود 4 هزار دلار برای شهریه پرداخت کنید و اگر در دانشگاه‌های ضعیف‌تر تحصیل کنید این عدد حدود 2 هزار دلار خواهد بود
هزینه زندگی در روسیه چگونه است؟
اگر شما نیز قصد مهاجرت تحصیلی روسیه را دارید باید قبل از هر کاری به هزینه زندگی در روسیه توجه کنید. توجه به هزینه و مخارجی که در یک کشور خارجی که قرار است در آن زندگی کنید، اهمیت ویژه‌ای دارد و با توجه به عدم ثبات نرخ دلار در ایران این موضوع اهمیتی دوچندان پیدا می‌کند. مخارج زندگی هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. از طرفی مسکو گران‌ترین شهر روسیه است و هزینۀ زندگی در این شهر بسیار زیاد است. بعد از مسکو شهر سن‌پترزبورگ دومین شهر گران کشور به‌حساب می‌آید. هزینۀ زندگی در سن‌پترزبورگ حدود ۳۰ درصد کمتر از هزینۀ زندگی در شهر مسکو است. هنگام مهاجرت تحصیلی روسیه اگر بودجۀ محدودی دارید به این موضوع حتماً توجه کنید که دانشگاه‌های مدنظرتان را در شهری با هزینه‌های کمتر انتخاب کنید. هزینۀ زندگی در نوو سیبرسک یا کازان حتی کمتر از هزینۀ زندگی در سن‌پترزبورگ است.
واحد رسمی پول کشور روسیه روبل است که ما برای سهولت محاسبه مبالغ را به‌صورت دلار بیان می‌کنیم هر دلار حدود ۶۵ روبل است. مسکو یکی از کلان‌شهرهای دنیا به‌حساب می‌آید و از پرجمعیت‌ترین و بزرگ‌ترین شهرهای قاره اروپا است. هزینه زندگی در این شهر نسبت به شهرهای دیگر روسیه بالاتر است. به‌طور متوسط هزینۀ زندگی برای یک دانشجو در شهر مسکو حداقل ۳۰۰ دلار به‌صورت ماهانه است. هزینه متوسط زندگی در این شهر ۵۰۰ دلار در ماه و با اجارۀ مسکن حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ دلار است. اگر قصد سکونت در خوابگاه را دارید اجاره خوابگاه در ماه حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ دلار هزینه نیاز دارد. برای خوردوخوراک در مسکو نیز بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ دلار لازم است. هزینه خوابگاه در هر دانشگاه متفاوت است و دانشگاه‌هایی که بورسیه ارائه می‌دهند معمولاً هزینه خوابگاه را دریافت نمی‌کنند. به هر حال، هزینۀ اجاره مسکن ۵۰۰ دلار در ماه است و همچنین قیمت مترو شهر مسکو روسیه ۵۰ روبل است. برای خرید بلیت مترو می‌توانید از کارت‌های چند سفره یا کارت تردد دانشجویی استفاده کنید که هزینه‌ها را تا حدودی کاهش می‌دهد.
شرایط بورسیه و مهاجرت تحصیلی به دانشگاه‌های برتر روسیه
روسیه از جمله کشورهایی است که برای دانشجویان برتر امکان تحصیل رایگان را در نظر گرفته است، این امکان برای دانشجویان بین‌المللی نیز فراهم است. برای مثال می‌توان گفت که ۱۵ هزار سهمیه در سال ۲۰۱۸ برای دانشجویان بین‌المللی اختصاص داده شد. با توجه به این شرایط دانشجویان کشور فرصت خوبی دارند تا در دانشگاه‌های برتر این کشور در شرایط مساوی با دانشجویان روسی به تحصیل بپردازند. همچنین اگر دانشگاه موردنظر شما بورسیه تخصصی ارائه نمی‌دهد می‌توانید در مکآن‌هایی که تحت پوشش دولت روسیه هستند برای تحصیلات تکمیلی درخواست بورسیه دولت بدهید. یکی از دیگر از شرایطی که برای بورسیه امکان‌پذیر است شرکت در رقابت‌های علمی است که به برندگان و مدال‌آوران مسابقات امتیاز داده می‌شود. دریافت امتیاز در کاهش شهریه‌ها و دریافت بورسیه بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
دولت روسیه هرسال هزینه مشخصی را برای دانشجویان خارجی به‌عنوان بورسیه در نظر می‌گیرد. در جدیدترین خبرگزاری‌ها در حال حاضر حدود ۷۵ هزار روبل که همان ۱۲۰۰ دلار در ماه است در نپر گرفته شده است. این مبلغ هزینه‌های تحصیل، مسکن و بیمۀ درمانی را پوشش می‌دهد. لازم به ذکر است که بورسیه هزینه‌های سفر و امور شخصی را دربر نمی‌گیرد و دانشجو برای آن‌ها حداقل ۵۰ دلار در ماه نیاز دارد. اگر شما هنگام مهاجرت تحصیلی روسیه بورسیه دولت یا یکی از دانشگاه‌های کشور روسیه را دریافت کرده‌اید تنها ۵۰ تا ۱۰۰ دلار در ماه هزینه خواهید داشت، ولی کسانی که بورسیه تحصیلی ندارند با توجه به دانشگاه، رشتۀ تحصیلی و شهری که در آن اسکان دارند حدود ۶ تا ۱۰ هزار دلار در سال باید هزینه کنند.
وضعیت اقامت بعد از تحصیل در روسیه چگونه است؟
اگر قرار است بعد از اتمام دورۀ تحصیلی خود در کشور روسیه بمانید و اقامت دائم را دریافت کنید باید یکسری نکات را حتماً بدانید. نرخ بیکاری کشور روسیه زیر ۵ درصد است که آماری فوق‌العاده عالی برای این کشور پهناور و با جمعیت فراوان به‌حساب می‌آید. این عدد نشان می‌دهد که تقریباً از هر ۱۰۰ نفر ساکن در این کشور ۹۵ نفر آن‌ها به کار و فعالیت مشغول بوده و درآمد دارند. درنتیجه افراد و دانشجویان خارجی می‌توانند به‌راحتی شغل و کار مناسبی در این کشور پیدا کرده و به حرفه و شغلی مشغول شوند و حقوق دریافت کنند.
یکی از شروط اقامت بعد از تحصیل در روسیه تسلط به زبان روسی است. امکان دارد افراد مسلط به زبان انگلیسی کار پیدا کنند ولی درصد کاریابی آن‌ها بسیار کم خواهد بود و شانس موفقیت با کسانی است که به زبان رسمی کشور یعنی زبان روسی مسلط هستند. داشتن سابقه کار هنگام کاریابی اهمیت زیادی دارد؛ بنابراین اگر در دوران دانشجویی کاری متناسب با حرفۀ خود پیدا کنید، اقامت بعد از تحصیل در روسیه با مشکلات کمتری برای شما پیش می‌آید. تعداد ساعت کاری که دانشجویان می‌توانند کار کنند به رشتۀ تحصیلی آن‌ها بستگی دارد. دانشجویان نمی‌توانند بیشتر از ساعت مشخصی مشغول به کار شوند. به‌طور کلی، آن‌ها حدود ۱۰ تا ۱۵ ساعت در هفته مجاز به کار دانشجویی هستند؛ اما دانشجویانی که در مقطع ارشد از تحصیل می‌کنند می‌توانند ۲۰ ساعت در هفته هم کار کنند. دانشجویان مقطع دکترا هستند اغلب کار تحقیقاتی دارند و تحقیقات آن‌ها برایشان کار دانشجویی در نظر گرفته می‌شود و به محیط‌های دانشگاهی آزمایشگاهی یا پژوهش محدود هستند.
مهاجرت تحصیلی روسیه
رشته‌های دانشگاهی در روسیه
این کشور پهناور با توجه به جمعیت فراوان و گستردگی بسیار خود بیشتر رشته‌های دانشگاهی و تخصصی را پوشش می‌دهد. اگر قصد ادامه زندگی در کشور روسیه را دارید و می‌خواهید مهاجرت تحصیلی روسیه را به مهاجرت دائم تبدیل کنید باید در رشته‌هایی تحصیل کنید که در این کشور بازار کار مناسب و عالی داشته باشد و از نظر پیدا کردن کار و درآمد با مشکل مواجه نشوید. گرچه پایین بودن نرخ بیکاری باعث می‌شود شما در هر رشته‌ای کار مناسب خود را پیدا کنید.
شرایط دانشگاه‌های روسیه برای بورسیه
بیشتر بورسیه‌هایی که کشور روسیه ارائه می‌دهد در مقطع دکترا یا phd است. دریافت بورسیۀ مقطع کارشناسی ارشد در روسیه نسبت به بورسیۀ مقطع کارشناسی یا همان لیسانس ساده‌تر است. شرط اصلی دولت روسیه برای بورسیه دانشجویان و شهروندان، خارجی بودن افراد بدون تابعیت و اتباع روسی است. شرط بعدی افراد مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد یا تخصص است. چنین افرادی می‌توانند برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد یا دکترا بورسیه دریافت کنند. همچنین در مقطع دکترا می‌توانند بدون شهریه تحصیل کنند. هر متقاضی فقط یک‌بار در هر مقطع می‌تواند بورسیه را دریافت کند و برای دریافت بورسیه باید در آزمون ایالتی EGE شرکت کند.
شرایط تحصیل در رشته پزشکی در روسیه
کشور روسیه برای تحصیل پزشکی و دندانپزشکی کنکوری ندارد و تحصیل در این رشته از کشورهای دیگر ارزان‌تر است. دولت روسیه سالانه تعداد زیادی دانشجوی پزشکی را از سراسر دنیا می‌پذیرد. به گفتۀ سفارت هند در مسکو ۹۹ درصد دانشجویان هندی در روسیه در رشته پزشکی تحصیل می‌کنند. همچنین وجود دانشگاه‌های فراوان و هزینۀ پایین شهریه دانشگاه‌ها باعث شده است که تحصیل در روسیه گزینه جذابی برای دانشجویان باشد. می‌توان گفت که پذیرش پزشکی در این کشور بسیار ساده است و کارهای اداری آن به‌سرعت انجام می‌شود و حتی در اکثر دانشگاه‌های آن به آزمون ورودی نیازی نیست؛ البته رتبه درسی و سطح تحصیلی افراد بسیار مهم است. دانشگاه پزشکی سچینوا مسکو و دانشگاه لمونوسف مسکو از بهترین دانشگاه‌های ارائه‌دهنده رشته‌های پزشکی و دندانپزشکی در سراسر دنیا هستند. همچنین این دانشگاه‌ها از نظر وزارت بهداشت نیز موردقبول بوده و می‌توان بعد از تحصیل به ایران بازگشت و فعالیت خود را به‌راحتی شروع کرد.
شرایط تحصیل در رشته‌های غیر پزشکی در روسیه
هزینۀ تحصیل برای رشته‌های غیر پزشکی در روسیه بسیار پایین‌تر است. بعد از رشته‌های پزشکی و دندانپزشکی، رشته‌های داروسازی فناوری اطلاعات، نفت و گاز، مدیریت و حقوق بیشترین متقاضی را دارند. رتبۀ علمی دانشگاه‌های روسیه در جهان جایگاه مناسبی دارد و در سیستم‌های رتبه‌بندی جهانی از جمله تایمز، کیو اس و شانگهای، ۳۰ دانشگاه روسیه در بین دانشگاه‌های برتر دنیا قرارگرفته‌اند. دانشگاه‌های روسیه به دو بخش خصوصی و دولتی تقسیم می‌شوند که دانشگاه‌های دولتی از دانشگاه خصوصی اعتبار بیشتری دارند. دانشگاهی که پسوند ملی، دولتی و ملی-تحقیقاتی داشته باشد از دانشگاه‌های معتبر روسیه به‌حساب می‌آید، مانند دانشگاه ملی مسکو و دانشگاه ملی سن‌پترزبورگ.
مزایای تحصیل در روسیه
در زیر، مزایای تحصیل در روسیه و مهاجرت تحصیلی روسیه را به‌صورت فهرستی ارائه می‌دهیم:
- تحصیل در دانشگاه‌های مجهز به سیستم آموزش پیشرفته و همچنین کار با تجهیزات مدرن و به‌روز دنیا
- تحصیل در دانشگاه‌های عالی‌رتبه و معتبر جهانی
- داشتن مدارک تحصیلی با اعتبار در سطح بین‌المللی
- می‌توان در بعضی از دروس و دانشگاه‌ها با زبان انگلیسی به تحصیل پرداخت
- وجود دانشجویان فراوان خارجی از جمله دانشجویان ایرانی در این کشور
- اقامت در خوابگاه‌های با امنیت و دارای تجهیزات به‌روز دنیا
- توجه زیاد به شهروندان و هزینۀ زندگی کم
- هزینۀ پایین تحصیل در کشور روسیه در مقایسه با دانشگاه‌های اروپایی سطح پایین‌تر
- دریافت بورسیه تحصیلی در مقاطع مختلف و همچنین پذیرش آسان‌تر از دانشگاه‌های آمریکایی یا اروپایی
- امکان تحصیل در رشته‌های زیرگروه وزارت علوم
مهاجرت تحصیلی روسیه
شرایط دریافت ویزای تحصیلی در روسیه
دانشجویانی که قصد دارند ویزای مهاجرت تحصیلی روسیه را دریافت کنند، باید برای پذیرش مدارکی را به دانشگاه ارائه دهند. همچنین مدارک مشخصی را برای ارائه به افسر ویزا ارائه بدهد. موضوع اصلی این بحث اصل و صحیح بودن مدارک ارائه شده است. این مدارک باید بر اساس قوانینی ارائه شود که از طریق سفارت روسیه و دانشگاه اعلام می‌شود. اگر دانشجویی قصد دارد به زبان انگلیسی تحصیل کند باید مدرک زبان انگلیسی خود را در ابتدا ارائه بدهد و اگر قرار است به زبان روسی تحصیل کند باید دورۀ مخصوص آن را در خود روسیه بگذراند و نگرانی زیادی از نظر زبان نخواهد داشت و به ارائه مدرک زبان انگلیسی نیازی نیست.
یکی از دیگر از مدارک اصلی، ارائۀ رزومه تحصیلی در مقاطع پایین‌تر است که باید به‌صورت ترجمه‌شده و آماده به سفارت ارائه شود. از دیگر مدارک مهم، نامه تمکن مالی است. به این معنی که باید اعلام کنید هزینه زندگی برای حداقل یک سال زندگی در این کشور را در حساب پس‌انداز خود دارید. شرط بعدی برای مهاجرت تحصیلی روسیه به همراه داشتن دعوت‌نامه دانشگاه موردنظر است؛ یعنی بعد از آن که شما دعوت‌نامه را دریافت کردید برای دریافت ویزای تحصیلی می‌توانید به سفارت مراجعه کنید.
فهرست مدارک موردنیاز برای مهاجرت تحصیلی روسیه
- پاسپورت معتبر (حداقل 6 ماه اعتبار داشته باشد)
- 6 قطعه عکس سه در چهار
- نامه پذیرش از دانشگاه
- گواهی سلامت پزشکی و بیمۀ سلامت
- مدارک تحصیلی قبلی به همراه ترجمه آن‌ها
- ریزنمرات و ترجمۀ آن‌ها
- تکمیل فرم درخواست ویزا
- تکمیل فرم‌های مربوط به درخواست پذیرش
- پرداخت هزینه ویزا
- ارائه نامه تمکن مالی
